PERCEPCJA WZROKOWA

definicja, symptomy zaburzeń, propozycje ćwiczeń do pracy z dzieckiem w wieku przedszkolnym

 

Percepcja wzrokowa to:

• zdolność do różnicowania kształtów, do ich zapamiętywania i odtwarzania na podstawie wzoru lub z pamięci,
• spostrzeganie figury i tła (to zdolność wyodrębniania centralnej części pola spostrzeżeniowego spośród całości jego elementów),
• stałość spostrzegania (czyli zdolność dostrzegania obiektu jako posiadającego stałe właściwości- kształt, wielkość),
• spostrzeganie położenia przedmiotów w przestrzeni (czyli dostrzeganie relacji przestrzennych zachodzących pomiędzy obiektem a obserwatorem).

Funkcja wzrokowa obejmuje:

• analizę wzrokową czyli umiejętność wyodrębniania pojedynczego elementu z całości,
• syntezę wzrokową czyli zdolność do składania podanych elementów w całość,
• spostrzegawczość wzrokową czyli umiejętność wyszukiwania braków lub różnic,
• pamięć wzrokową czyli zdolność do zapamiętywania obserwowanego materiału,
• koordynację wzrokowo – ruchową czyli umiejętność wykonywania czynności ruchowych pod kontrolą wzroku.

Najintensywniejszy rozwój percepcji wzrokowej przypada w okresie edukacji przedszkolnej.

Percepcję wzrokową powinniśmy stymulować jak najwcześniej, im więcej ćwiczeń w tym zakresie tym mniejsze ryzyko powstawania deficytów rozwojowych.

Symptomów, które mogą wskazywać na trudności w zakresie percepcji wzrokowej w wieku przedszkolnym:

• niechęć do wszelkiego rodzaju układanek i historyjek obrazkowych;
• niechętnie układa konstrukcje z klocków wg wzoru;
• trudności z zapamiętywaniem kształtów liter i cyfr;
• niechętnie rozwiązuje zadania polegające na szukaniu różnic między obrazkami;
• nieprawidłowo tworzy kompozycje według wzoru, a jego rysunki są ubogie w szczegół;,
• ma trudności z odtwarzaniem szlaczków i figur geometrycznych;
• ma słabo rozwiniętą koordynację wzrokowo-ruchową: są trudności podczas ubierania się, wycinania, naklejania, rysowania, niezręcznie zachowują się podczas gier ruchowych ( chwytanie i łapanie piłki, rzucanie do celu).

ĆWICZENIA USPRAWNIAJĄCE PERCEPCJĘ WZROKOWĄ

• wyszukiwanie (na czas) powiększonych elementów przedmiotu, który to przedmiot znajduje się wśród dużej ilości obrazków,
• dobieranie par jednakowych obrazków – zabawa Memo,
• obliczanie ilości ukrytych figur geometrycznych wśród różnych figur ułożonych na różnej płaszczyźnie względem siebie oraz nakładające się na siebie,
• puzzle,
• segregowanie obrazków w grypy tematyczne,
• uzupełnianie brakujących elementów w obrazku,
• szukanie różnic pomiędzy dwoma podobnymi obrazkami, różniącymi się kilkoma szczegółami,
• zapamiętywanie przedmiotów – pokazujemy dziecku drobne przedmioty, zapamiętuje je, a po zasłonięciu przez nas – wymienia.
• układanie obrazka z pociętych części.
• układanie według podanego wzoru patyczków, klocków, wyciętych figur geometrycznych,
• segregowanie figur ze względu na wielkość, kolor, kształt,
• układanie historyjek obrazkowych. Dziecko  opisuje obrazki zgodnie z kolejnością zdarzeń,
• wyszukiwanie wyrazów z jednakową literą ,
• domina obrazkowe – szukanie pary takich samych obrazków.
• domina literowe oraz sylabowe – szukanie pary takich samych liter/ sylab,
• kalkowanie i rysowanie po śladzie.
• zapamiętywanie i opowiadanie treści obrazka
• zapamiętywanie kolejności eksponowanych przedmiotów
• rysowanie z pamięci zapamiętanych wzorów

Przykłady ćwiczeń usprawniających percepcję wzrokową na materiale literowym (dla dzieci starszych, które interesują się już literami):

• wyszukiwanie takich samych liter i ich segregowanie,
• lepienie z plasteliny lub układanie liter z drucików kreatywnych,
• utrwalanie kształtu i położenie liter ze szczególnym uwzględnieniem par: w – m, n – u, b – d, b – p,
• wyszukiwanie takich samych par sylab i ich segregowanie,
• wyszukiwanie takich samych wyrazów i ich odpoznawanie w tekście,
• odpoznawanie wyrazów uprzednio eksponowanych,
• dobieranki obrazkowo – wyrazowe,
• alfabet ruchomy,
• suwaki,
• zegar sylabowy,
• domina literowe oraz sylabowe,
• loteryjki wyrazowe.

KAŻDE DZIECKO MA SWOJE TEMPO PRACY

I WYMAGA INDYWIDUALNEGO PODEJŚCIA.

Nie należy go ponaglać i wyręczać.

Dziecko zdobędzie nowe umiejętności dopiero wtedy

gdy pozwolimy mu samodzielnie je wykonać…