JAK ZWIĘKSZYĆ ODPORNOŚĆ DZIECKA

Dla każdego rodzica najważniejsze jest zdrowie dziecka. Problem przeziębień wśród dzieci jest szczególnie aktualny w okresie jesienno – zimowym, kiedy maluchy częściej, niż w innych porach roku narażone są na różnego rodzaju infekcje. Duże skupiska dzieci, takie jak przedszkola czy szkoły, są w tym czasie istną „wylęgarnią” wirusów i bakterii, przenoszących się z jednego malucha na drugiego.

Pediatrzy niemal jednogłośnie przyznają, że każde dziecko rozpoczynając uczęszczanie do jakiejkolwiek grupy dzieci jest narażone na kontakt z zarazkami i infekcjami. Zdaniem wielu lekarzy tylko poprzez kontakt z chorobami we wczesnym etapie dzieciństwa, dziecko może wytworzyć własną odporność, a wyniku tego mniej chorować w szkole i dorosłym już życiu. Bywają dzieci mniej i bardziej odporne, które chorują raz albo niemal bez przerwy łapią coraz to nowe infekcje. Rodzice w obawie przed chorowaniem swoich pociech wolą zostawić je w domu, nawet kosztem ich edukacji i integracji z rówieśnikami.

Odporność zdrowotna przedszkolaka

Układ odpornościowy dziecka w wieku przedszkolnym jest już w zasadzie dojrzały i potrafi poradzić sobie z większością infekcji zarówno bakteryjnych jak i  wirusowych. Niewielka ilość antygenów chorobotwórczych, z którymi organizm dziecka dotychczas się spotkał powoduje, że musi ono odpowiedzieć poważnymi objawami na większość chorób. Nabywa w ten sposób pamięć immunologiczną pozwalającą później radzić sobie z wieloma infekcjami. Można powiedzieć, że przedszkolak przechodząc kolejne choroby sam „szczepi się” na wiele chorób przeciwko, którym nie wyprodukowano szczepionek.

Przeciętnie dziecko w wieku przedszkolnym choruje 6-7 razy w roku na choroby przeziębieniowe. Jest to prawie nie do uniknięcia. Ważne jest zadbanie, aby nie występowały u niego w tym okresie niedobory witamin, minerałów i podstawowych składników odżywczych, bo to gwarantuje poradzenie sobie z chorobą. Dieta dziecka powinna zawierać odpowiednią ilość białka, kalorii, odpowiednich tłuszczy, w których rozpuszczają się niektóre witaminy oraz błonnika.

Posyłając dziecko do przedszkola, niezależnie od wieku, rodzice muszą liczyć się z częstszymi problemami zdrowotnymi. Nosy i gardła przedszkolaków są rezerwuarem wielu drobnoustrojów chorobotwórczych, na które my dorośli jesteśmy już z reguły uodpornieni. Nasze maluchy natomiast, szczególnie, gdy są świeżo po jakiejś chorobie, która nadwyrężyła ich odporność, łatwo zapadają na kolejne zakażenie, często poważniejsze, spowodowane np. przez pneumokoki bytujące w nosie kolegi.

Bardzo ważne dla wzmacniania odporności dziecka jest, poza dbaniem o dietę i  hartowanie go, leczenie każdej infekcji oraz możliwość przeprowadzenia rekonwalescencji. Podobnie w fazie pojawienia się pierwszych objawów przeziębienia bardzo ważna jest możliwość pozostawienia dziecka w domu, w cieple. Tym bardziej, że w początkowej fazie choroby dziecko najbardziej zaraża kolegów.

Wiek przedszkolny to okres życia typowy dla chorób zakaźnych. Większość dzieci jest już wtedy po pierwszej dawce szczepienia przeciwko odrze, śwince i różyczce, ale pozostaje ryzyko zachorowania na ospę wietrzną, grypę czy żółtaczkę pokarmową. Między innymi przed tymi chorobami można uchronić dziecko całkowicie lub złagodzić znacznie ich przebieg, stosując szczepionki nieobowiązkowe, ale zalecane w polskim kalendarzu szczepień.

Warto o tym porozmawiać ze swoim pediatrą przed wysłaniem dziecka do przedszkola i wtedy przeprowadzić szczepienia przeciwko ospie wietrznej, żółtaczce pokarmowej. Podejrzenie, że z odpornością małego dziecka coś jest nie tak, ma uzasadnienie, jeśli infekcje wracają częściej niż raz na dwa miesiące, przebiegają nietypowo, ciężko i niemal za każdym razem kończą się ropnymi zakażeniami.

Wtedy koniecznie musimy zwrócić się do pediatry, aby skontrolować stan zdrowia dziecka i  ewentualnie wykonać badania dodatkowe. Nie da się, jak widać, zupełnie uniknąć infekcji u dzieci, które zaczęły się kontaktować z innymi maluchami – można jednak starać się zmniejszyć ilość tych zachorowań do niezbędnego minimum stosując:

• Szczepienia ochronne

Oprócz pilnowania kalendarza szczepień warto poddać dziecko, zwłaszcza takie, które często choruje, dodatkowym szczepieniom przeciwko pneumokokom i meningokokom. Uchronimy je w ten sposób przed bakteryjnymi powikłaniami popularnych infekcji wirusowych. Pediatrzy zalecają również podawanie najmniejszym dzieciom szczepionki przeciw grypie.

• Preparaty wzmacniające odporność

Przeznaczone są właśnie dla często chorujących dzieci. Są to zawiesiny z cząsteczkami bakterii, najczęściej wywołujących choroby. Układ odpornościowy może na nich „trenować” i wytworzyć pamięć immunologiczną – zdolność do obrony. Dodatkowo stymulują organizm do reakcji antyalergicznych. Można je stosować już u maleńkich dzieci nawet podczas infekcji, pod warunkiem że dziecko zaczęło terapię, kiedy było zdrowe. Przeciwwskazaniem są przewlekłe choroby (np. cukrzyca, choroby nerek i wątroby). Aby leki właściwie zadziałały, trzeba brać je w  odpowiednim cyklu. Wybór szczepionki zależy od lekarza. Na wytworzenie odporności trzeba około trzech miesięcy.

• Zdrowa dieta

Przewód pokarmowy to największy organ układu immunologicznego, dlatego zdrowa dieta jest tak ważna dla budowania naturalnej odporności organizmu. Posiłki dziecka powinny być różnorodne. Dietę zdrowego dziecka należy oprzeć na mleku, produktach zbożowych z pełnego przemiału, warzywach i owocach ,wzbogacać o chude mięso, jaja i morskie ryby. Wzmacnianiu odporności sprzyja uzupełnienie posiłków malca w naturalne prebiotyki znajdujące się w cykorii, porach, karczochach, czosnku, szparagach, cebuli i bananach. Trzeba pamiętać również, żeby dziecko jadło regularnie.

• Hartowanie

Podstawą hartowania są codzienne spacery. Dziecko powinno spędzać na świeżym powietrzu przynajmniej dwie godziny dziennie. Przeciwwskazaniem do wyjścia z domu dla zdrowych małych dzieci jest tylko temperatura spadająca więcej niż 10 stopni poniżej zera. Malca nie można też przegrzewać, a posiłki i napoje dla niego powinny mieć temperaturę pokojową.

Wcale nie jest powiedziane, że jeśli dziecko nie pójdzie do żłobka czy przedszkola tylko zostanie w domu z nianią lub babcią to nie będzie chorować. W takiej sytuacji zostanie jedynie ograniczona liczba godzin, w których dziecko ma kontakt z czynnikami sprzyjającymi infekcjom. Narażone na kontakt z zarazkami jest przecież w wielu innych miejscach, jak chociażby podczas zabawy w piaskownicy czy zakupów z opiekunem.
Czy dziecko będzie chorować można sprawdzić jedynie posyłając je na zajęcia z rówieśnikami. To, w której placówce jest tego najmniejsze ryzyko rodzice mogą zweryfikować sami.

JAK TO JEST W INNYCH KRAJACH…

W Hiszpanii choroby dzieci niemal wpisane są w program przedszkolny. Posyłając dziecko do takiej placówki rodzice z góry zakładają wzrost zachorowań ich maluchów. Niemieckie przedszkolanki uczulają rodziców, by zostawiali dzieci z gorączką lub przeziębieniem w domu, bo zarażają inne, ale rodzice raczej się tym nie przejmują. Dziecko zakatarzone i kaszlące w przedszkolu za Odrą to nic niezwykłego. Szwedzi natomiast przekonują, że najlepsze dla dziecka jest hartowanie go od najmłodszych lat. W kraju Trzech Koron, obok placówek, gdzie każdego dnia dzieci spędzają kilka godzin na dworze bez względu na pogodę, można znaleźć też takie, gdzie cały dzień pobytu na zewnątrz wpisany jest w harmonogram zajęć.

WIETRZENIE….

Wietrzenie nie wpływa na częstotliwość występowania chorób u dzieci. Bardziej szkodliwe jest przebywanie dzieci w dusznej, nie wietrzonej sali pełnej wirusów! W Polsce cały czas pokutuje zwyczaj, że aby dziecko było zdrowe należy je cieplutko ubierać i najlepiej w okresie zimowym nie wychodzić na powietrze. Już kilka minut wietrzenia daje dobry efekt. Zdrowsi będziemy też, jeżeli nie przegrzejemy pomieszczeń, w których przebywamy. – Optymalna temperatura to 18-21 stopni. Gdy jest więcej, wysusza się nam śluzówka i jesteśmy bardziej podatni na zarazki.
Kiedy spada nam odporność, zarazki stają się silniejsze od nas i atakują.Dlatego warto pamiętać, że:
* Wietrząc salę, na kilka lub kilkanaście godzin możemy się pozbyć nawet wszystkich zarazków z pomieszczenia.
* 15 minut – co tyle dzieli się, w idealnych warunkach, jedna bakteria. Bakterie uwielbiają osadzać się na ciepłych kaloryferach, dywanach. Tam szybko się rozmnażają. Gdy bakteria jest wystarczająco duża, dzieli się na dwie. Tempo przyrostu zarazków jest tak ogromne, że gdyby nawet dzieliła się choćby raz na godzinę, po dobie byłoby ponad 8,3 mln komórek, po 2 dobach ponad 14 bilionów!
* 4 godziny – taki czas utrzymuje się aktywny wirus grypy na przedmiotach – meblach, poręczach czy fotelach w tramwajach….

 

Zastanówmy się, co jest dobre dla zdrowia dzieci…

opracowano na podstawie art. medycznych

Procedura

Postępowanie w przypadku stwierdzenia wszawicy w przedszkolu

Podstawa prawna:

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.), ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 r. art. 39 ust.1 pkt 3.

Cel procedury

Procedura ma zapewnić higieniczne warunki pobytu dzieci w przedszkolu oraz chronić przed rozprzestrzenieniem się wszawicy w placówce.

Wszawica jest choroba zakaźną, powodowaną przez pasożyta- wesz głowową. Pasożyt ten yje wyłącznie na owłosionej skórze głowy człowieka i żywi się jego krwią. Larwy wszy (gnidy) mają kolor biało brązowy , a rozmiarem przypominają główkę szpilki. W miejscu ukąszenia powstaje niewielkie zgrubienie, które swędzi i piecze. Do zakażenia dochodzi bezpośrednio poprzez kontakt z zakażonym, poprzez wspólne grzebienie, szczotki, czapki, szaliki, ubrania, pościel.

Zakres procedury

Procedura dotyczy postępowania w przypadku stwierdzenia wszawicy w przedszkolu.

 

Uczestnicy postępowania – zakres odpowiedzialności

1. Rodzice (opiekunowie prawni): muszą mieć świadomość konieczności monitorowania na bieżąco czystości skóry głowy własnego dziecka.
2. Nauczyciele: zobowiązani są do natychmiastowego zgłaszania dyrektorowi (wicedyrektorowi) przedszkola sygnałów dotyczących pojawienia się wszawicy w placówce.
3. Pracownicy obsługi: winni zgłosić swoje podejrzenia, co do wystąpienia wszawicy
   w danej grupie nauczycielowi, bądź dyrektorowi.
4. Dyrektor: jest zobowiązany do zapewnienia dzieciom higienicznych warunków pobytu w przedszkolu, a pracownikom higienicznych warunków pracy.

 

Sposób prezentacji procedur

1. Umieszczenie treści dokumentu na stronie internetowej przedszkola.
2. Zapoznanie rodziców z obowiązującymi w placówce procedurami na zebraniach organizacyjnych we wrześniu każdego roku szkolnego.
3. Zapoznanie wszystkich pracowników przedszkola z treścią procedur.

 

Tryb dokonywania zmian w procedurze

1. Wszelkich zmian w opracowanej procedurze może dokonać z własnej inicjatywy lub na wniosek rady pedagogicznej dyrektor placówki. Wnioskodawcą zmian może być również rada rodziców.
2. Proponowane zmiany nie mogą być sprzeczne z prawem.
3. Zasady wchodzą w życie z dniem: 26.10.2018r.

Opis procedury

Dla zapewnienia higienicznych warunków pobytu dzieci w przedszkolu oraz ochrony przed rozprzestrzenianiem się wszawicy w placówce, zobowiązuje się:

1. Rodziców (opiekunów) dziecka do regularnego monitorowania czystości skóry i głowy dziecka. W przypadku stwierdzenia jakichkolwiek podejrzeń o wystąpienie wszawicy zastosowanie kuracji odwszawiającej polegającej na usunięciu pasożytów z głowy dziecka oraz zdezynfekowanie ubrań i pościeli. Rodzice są zobowiązanie do powiadomienia nauczycieli i dyrekcji przedszkola o wystąpieniu objawów wszawicy.
2. Nauczycieli do niezwłocznego zgłaszania dyrektorowi przedszkola wszystkich informacji dotyczących pojawienia się objawów zakażenia wszawicą u dzieci.
3. Dyrektor przedszkola zarządza dokonanie przez wychowawców kontroli czystości skóry głowy wszystkich dzieci w grupie oraz wszystkich pracowników  przedszkola,
   z zachowaniem zasady intymności. Kontrola może zostać również przeprowadzona
   z inicjatywy nauczyciela.
4. Osoby kontrolujące niezwłocznie przekazują dyrektorowi informacje o wynikach kontroli czystości i skali zjawiska.
5. Osoba upoważniona przez dyrektora (wychowawca grupy) zawiadamia rodziców dzieci, u których stwierdzono wszawicę o konieczności podjęcia niezwłocznie zabiegów higienicznych skóry głowy. W razie potrzeby instruuje rodziców o sposobie działań, informuje  też o konieczności poddania się kuracji wszystkich domowników i monitoruje skuteczność działań, jednocześnie informuje dyrektora przedszkola o wynikach kontroli i skali zjawiska.
6. Dyrektor lub upoważniona osoba (nauczyciel) informuje wszystkich rodziców
   o stwierdzeniu wszawicy w grupie dzieci, z zaleceniem codziennej kontroli czystości głowy dziecka oraz czystości głów domowników.
7. W przypadku, gdy rodzice zgłoszą trudności w przeprowadzeniu kuracji (np. brak środków na zakup preparatu), dyrektor przedszkola we współpracy z ośrodkiem pomocy społecznej, udzielają rodzicom lub opiekunom niezbędnej pomocy. Dziecko nieodwszawione nie będzie przyjmowane do przedszkola, do momentu całkowitego zlikwidowania zakażenia.
8. Osoba upoważniona (wychowawca) po upływie 7 -10 dni kontroluje stan czystości skóry głowy dzieci po przeprowadzonych zabiegach higienicznych przez rodziców.
9. W sytuacji stwierdzenia nieskuteczności zalecanych działań, wychowawca zawiadamia o tym dyrektora przedszkola w celu podjęcia bardziej radykalnych kroków (zawiadomienie ośrodka pomocy społecznej o konieczności wzmożenia nadzoru nad realizacją funkcji opiekuńczych przez rodziców dziecka oraz udzielenia potrzebnego wsparcia).
10. Z przeprowadzonej kontroli czystości sporządza się protokół.